Miesięcznik "BIZNES meble.pl" październik 2021

7 advertorial • branża Jarzynka i Wspólnicy Kancelaria Prawno-Patentowa 00-195 Warszawa | ul. Słomińskiego 19 lok. 522 | tel. +48 22 861 21 21 | kancelaria@jarzynka.eu www.jarzynka.eu | www.youtube.com/prawonapatent Z apewne wszyscy w Polsce słysze- li o lodach EKIPA. Lody te w nie- dawnym czasie stanowiły obiekt pożądania młodego pokolenia, przyno- sząc ich twórcom niespotykane w bran- ży zyski. Jak się jednak okazało, ani Ekipa, ani producent lodów Koral nie zastrze- gli w stosownym momencie znaku towa- rowego w postaci frazy „lody EKIPA” czy choćby „EKIPA”. W konsekwencji uprze- dził ich inny producent lodów, Roman Hodurek, który rzekomo jeszcze przed po- jawieniem się lodów EKIPA oferowanych przez firmę Koral zaproponował EKIPIE wspólne stworzenie lodów, co ostatecznie nie doszło do skutku. Pan Hodurek zgłosił zatem do Urzędu Patentowego RP słow- ny znak towarowy „LODY EKIPA” dla lo- dów po to, aby – jak sam wskazał – „spra- wiedliwości stało się zadość”. Nie wiemy jak potoczy się sprawa, ale pewne jest to, iż EKIPA ma poważny problem i na jego rozwiązane niewątpliwie będzie musiała przeznaczyć sporo środków oraz uzbroić się w cierpliwość. Historia ta, pozornie niezwiązana z branżą meblarską, stanowi przykład czę- sto pojawiających się zaniedbań leżących po stronie przedsiębiorców, niezależnie od branży. Zaniedbania te polegają na bra- ku zabezpieczenia praw własności prze- mysłowej, w szczególności takich jak zna- ki towarowe czy wzory przemysłowe. Jeśli bowiem w odpowiednim czasie do właści- wego Urzędu Patentowego nie zostanie zgłoszony znak towarowy, może się zda- rzyć – jak w przypadku EKIPY – że konku- rencja będzie szybsza i zgłosi go na swoją rzecz. Wówczas pierwotny właściciel zna- ku będzie miał do wyboru: albo całkowicie zrezygnować ze znaku albo podjąć kosz- towną i czasochłonną walkę o odzyskanie wyłącznych praw do niego. Aby w pełni zrozumieć istotę proble- mu, w pierwszej kolejności należy wy- jaśnić o co chodzi z tymi znakami. Otóż znaki towarowe należą do katalogu praw własności przemysłowej, które są regulo- wane ustawą Prawo własności przemysło- wej. Rejestracja znaku towarowego daje jego właścicielowi wyłączne prawo do używania znaku na rynku dla określonych towarów czy usług. Jeśli ktoś używa zare- jestrowanego znaku towarowego bez zgo- dy jego właściciela, można mu skutecznie zakazać takiego użycia, jak również zażą- dać stosownego odszkodowania. Podob- nie jest w przypadku pozostałych praw własności przemysłowej. Obok bowiem znaków towarowych, do katalogu praw własności przemysłowej należą m.in. wzory przemysłowe, wzory użytkowe oraz patenty. Dla branży meblarskiej, z uwagi na odgrywające zasadniczą rolę wzornic- two i walory estetyczne, najważniejszym prawem własności przemysłowej jest wzór przemysłowy. Wzór przemysłowy chroni zewnętrzną postać produktu, jego wygląd charaktery- zujący się określonymi cechami. Wzorem przemysłowymmoże być stół, komoda czy sofa. Wzór może być chroniony np. tyl- ko na terenie Polski, bądź na terenie ca- łej Unii Europejskiej. Po otrzymaniu decy- zji o rejestracji, wzór jest chroniony przez maksymalny okres 25 lat, dzielący się na pięcioletnie okresy ochronne. Pozwala to uprawnionemu swobodnie decydować, jak długo ochrona wzoru ma być konty- nuowana. Ochrona obejmuje nie tylko ten konkretny mebel, który został zarejestro- wany, ale każdy mebel który nie wywołu- je innego ogólnego wrażenia. W praktyce zatem można żądać zakazania sprzedaży mebli identycznych z wzorem, jak i do nie- go bardzo podobnych. Aby jednak prawo z rejestracji wzo- ru przemysłowego było skuteczne, wzór musi być nowy oraz posiadać indywidu- alny charakter. W uproszczeniu oznacza to, że rejestrowana postać mebla powin- na różnić się od tego samego rodzaju me- bli występujących już na rynku, a za nowy nie jest uznany wzór, który był sprzedawa- ny przez przedsiębiorcę długi czas. Przy czym mitem jest dość popularne założe- nie, że zmiana wyglądu istniejącego me- bla w 30% czy w kilku szczegółach chroni przed zarzutem kopiowania i sprawia, że mamy do czynienia z nowym produktem, nadającym się do ochrony. Za każdym ra- zem podlega to indywidualnej ocenie. Nie zawsze bowiem duża liczba różnic prze- kłada się na inny ogólny wygląd mebla. Z uwagi na nasycenie rynku oczywiście nieunikniona jest inspiracja wcześniej- szymi wzorami, jednak w ostatecznym rozrachunku o charakterze nowego wzoru powinny decydować jego własne indywi- dualne elementy, a nie elementy przejęte z oryginału. Jak zatem ustrzec się przed błędem EKIPY? W pierwszej kolejności należy ustalić jakie elementy przedsiębiorstwa mogą stanowić przedmiot praw własności prze- mysłowej. W ocenie pomoże rzecznik pa- tentowy, który dopasuje odpowiednie rozwiązania do potrzeb klienta. Pamiętać należy o zasadzie „kto pierwszy ten lep- szy”. Najlepiej najpierw dokonać zgło- szenia wzoru czy znaku w odpowiednim Urzędzie, a dopiero potem zaprezento- wać go światu. Gdyby EKIPA o tym pa- miętała i zgłosiła znak jeszcze przed roz- poczęciem kampanii promocyjnej lodów, dziś jej członkowie i udziałowcy spaliby spokojnie. Niniejszy artykuł jest zajawką cyklu pu- blikacji traktujących omożliwościach, jakie przewiduje prawo własności intelektual- nej w zakresie ochrony produktów branży meblarskiej oraz sposobach dochodzenia praw w przypadku ich naruszenia. Cdn. Pułapka lodów EKIPA biznes.meble.pl | październik 2021 Tekst: Justyna Aftyka – rzecznik patentowy, radca prawny Katarzyna Prędota – radca prawny